Pontevedra conmemorou este venres o centenario de Mariví Villaverde, unha muller de Vilagarcía comprometida coa recuperación da memoria, lembrando a súa vida, a súa obra, e moi nomeadamente a súa forza polo non esquecemento. E fíxoo a través do departamento de Memoria Histórica da Deputación, que vén de reeditar do seu libro ‘Tres tempos e a esperanza’, unha publicación xa descatalogada e moi difícil de conseguir, e a estrea da curta documental ’Mariví, na pel da memoria’, das directoras tamén de Vilagarcía Coral e Laura Piñeiro.
No acto participaron a deputada de Memoria Histórica María Ortega, Coral Piñeiro e tamén o guionista do audiovisual Bruno Arias, así como unha das principais biógrafas de Mariví, Marga do Val. Entre o público estiveron tamén representantes da súa familia, como o seu fillo José Ramón, así como outras persoas que participaron na posta en marcha da homenaxe como ‘comité asesor’: Carme Vidal, Xoán Carlos Garrido e Luís Bará.
A deputada destacou que Mariví Villaverde é un "exemplo perfecto" do tempo do exilio, xa que tivo que marchar por ser filla do primeiro alcalde republicano de Vilagarcía Elpidio Villaverde; da resistencia, na que traballou xunto á súa parella Ramón de Valenzuela; e da loita polos ideais e a memoria.
Esta publicación, explicou Ortega, era practicamente imposible de atopar, por iso a Deputación decidiu reeditala "e facelo cunha tirada ben ampla para que non haxa centro escolar ou biblioteca na provincia que non conte con este testemuño excepcional".
Ademais do libro, e no intento de espertar o interese pola súa biografía entre a xente moza, a Deputación encargou a Coral e Laura Piñeiro, "que nos achegasen a súa figura a través da linguaxe audiovisual, nun novo paso na súa andaina cara a historia do 36, que iniciaron co seu laureado Dores". Onte estreouse tamén ‘Mariví, na pel da memoria’, un diálogo entre as autoras e a propia Villaverde no que se rescatan testemuños en primeira persoa e se relata a obriga que tivo de fuxir deixando a súa vida atrás cando era adolescente .
No seu relatorio a biógrafa de Mariví, Marga Do Val, destacou a importancia da reedición do libro ‘Tres tempos e a esperanza’, no que se escriben en primeira persoa as vivencias “dunha muller que tivo a sorte de ser quen era, na familia que lle tocou vivir, comprometida coa república, co pasado e a verdade histórica”.
Explicou Do Val que a publicación editouse por vez primeira en 1961 en Edicións Do Castro, a primeira con preocupación en toda España pola memoria. Xa en 2002, lembrou, fíxose a versión en galego, na que se cambiaron os nomes dos personaxes do libro e se engadiu un epílogo no que conta dende a súa visión os atentados de Atocha ou como viviu a morte de Franco entre bágoas polo sufrimento vivido.
Mariví, lembrou Do Val, ía a todos os lugares onde a chamaban para falar de memoria. Desenvolveu actividades estando en Madrid no Círculo Galego e no Club da Unesco, onde contactaba con outras persoas republicanas como as integrantes do grupo Brais Pinto. Xa máis na actualidade, ía a todos os institutos, a todas as xornadas para falar de memoria coa xente nova, “igual que agora quere facer o departamento de Memoria Histórica da Deputación”, subliñou María Ortega, “por iso ela para nós é un referente”.
