Para Diana Fernández Soutullo, plasmar por escrito a sabedoría popular sobre os roteiros do municipio foi un xeito de compartir memoria e de asegurarse de que esta xa nunca se perderá. A oportunidade chegou da man das xornadas Sanxenxo na Historia, que vén de editar o seu VII volume, no que a pegada da Asociación Andarela, á que Fernández Soutullo pertence, e na que tamén se respaldou en todo momento, é unha declaración de intencións.
De entre todas as posibilidades de camiñar por Sanxenxo, cales destacaría?
Hai dous roteiros en especial, que en Andarela repetimos todos osanos. Son o de Chan da Gorita e o das Herbas de San Xoán. Os motivos non son outros que a súa riqueza arqueolóxica no caso de Chan da Gorita, que ten unhas vistas espectaculares cara a ría de Arousa e a ría de Pontevedra, unha gran riqueza e unha toponimia moi interesante. No caso das ‘Herbas’, hai que dicir que en moitas parroquias do arredor faise a festa de San Xoán, pero na parroquia do Santo, por onde discorre o noso roteiro, é onde se di que Xoán de Navarrete obrou o seu milagre. O que está claro é que hai un patrimonio en torno a esta figura coma a fonte de San Xoán, que ten unha historia detrás. Non é simplemente un acuífero.
En que punto se atopa a recuperación da fonte?
Andarela pediamos que non se formigonara ese treito coa obra da estrada. Non se perdeu todo o acuífero pero si unha parte importante. O que pedimos agora é que se restitúa o estado no que se atopaba ese tramo, a natureza colle o que lle pertence. Gustaríanos que se identificara a fonte e se adecentara o exterior, ademais de catalogalo. Sanxenxo precisa un catálogo actualizado do patrimonio inmoble, inmaterial e toponímico.
Avanzouse con Chan da Gorita?
Fíxose unha sinalización mediante o traballo do antropólogo Rafael Quintía, que se basou nas lendas. Nós pedimos que se identifiquen e sinalen correctamente as mámoas e os lugares, porque no catálogo da Xunta están mal ubicadas. Ademais, habería que chegar a un acordo cos propietarios das fincas.
Cre que os roteiros de Sanxenxo poderían chegar a ser un atractivo turístico por si só?
Hai realmente moitas posibilidades neste territorio. A Sanxenxo moitas cousas véñenlle dadas, e só falta poñer en valor os nosos roteiros naturais. Cada vez vemos máis persoas andando polos camiños do municipio. Se houbera máis roteiros fáciles e indicados, a xente camiñaría máis.
Que roteiros son aínda descoñecidos no municipio?
Temos o da Lagoa da Cachada, e toda a banda cara a ría de Arousa, coma o Campo dos Leiros onde estaban as salinas, todo o complexo intermareal, onde pasa o roteiro do Padre Sarmiento, pero hai moitos problemas nesa zona, que é espectacular, con toda a historia da industria. Moitos veciños de Sanxenxo non coñecen aínda esta zona.
